Ο Ελληνικός Στόλος κατά τον κατάπλου του στην Αλεξάνδρεια βρισκόταν σε άσχημη κατάσταση, καθώς σχεδόν όλα τα μάχιμα πλοία ήταν παλαιά και καταπονημένα.  Γι’ αυτό ήταν άμεση η ανάγκη επισκευής τους, σε συνεργασία πάντα με τους Βρετανούς. Λόγω της ανεπάρκειας δεξαμενών στην Αίγυπτο δεν ήταν δυνατή η επισκευή τους εκεί, γι’ αυτό αποφασίστηκε τα Ελληνικά Αντιτορπιλικά να πλεύσουν εκ περιτροπής στην Ινδία για επισκευές, ενώ τα Υποβρύχια και τα μικρότερα πλοία να χρησιμοποιήσουν το λιμάνι της Ερυθράς Θάλασσας, Πορτ Σουδάν[1].

Το Αβέρωφ, αφού κατέφθασε στην Αλεξάνδρεια χρησιμοποιήθηκε για δύο μήνες ως έδρα του Υπουργείου Ναυτικών της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης. Υπήρχαν σκέψεις για την αποστολή του πλοίου στην Αμερική για επισκευές και μετασκευές, οι οποίες δεν υλοποιήθηκαν[2]. Τελικά, όσον αφορά την αξιοποίηση του πλοίου, δόθηκε η εντολή της αποστολής του στον Ινδικό Ωκεανό. Ο κύριος λόγος που οδήγησε τους Βρετανούς σε αυτή την απόφαση ήταν ότι το γηραιό πλοίο κρίθηκε μη ικανό να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις που είχαν οι αποστολές στο ναυτικό μέτωπο της Μεσογείου. Επιπλέον, υπήρχε πρόθεση για την απελευθέρωση πολύτιμου χώρου στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας[3], καθώς και να αποφευχθεί η άσκοπη έκθεση του Αβέρωφ στους εχθρικούς βομβαρδισμούς.

Την 1^η Ιουλίου 1941 το Γ. Αβέρωφ κατέπλευσε στο Πορτ Σάιντ και αφού εισήλθε στη διώρυγα του Σουέζ συνέχισε το ταξίδι με ενδιάμεσο προορισμό  το Πορτ Τέουφυκ όπου κι έδεσε στις 2 Ιουλίου. Εκεί για διάστημα 20 ημερών το πλοίο συνέβαλε αποτελεσματικά στην αεράμυνα της περιοχής, η οποία δεχόταν σφοδρούς βομβαρδισμούς από την Γερμανική Αεροπορία. Ως αποτέλεσμα των επιθέσεων, το τεράστιο Βρετανικό Οπλιταγωγό Georgic που βρισκόταν αγκυροβολημένο δίπλα στο Αβέρωφ, βυθίστηκε έχοντας εκατοντάδες θύματα. Τα Α/Α πυροβόλα του Αβέρωφ έριχναν συνεχώς μέχρις εξαντλήσεως των πυρομαχικών τους, καταρρίπτοντας  ένα εχθρικό βομβαρδιστικό, ενώ το πλοίο δεν δέχθηκε ούτε ένα πλήγμα. Από εκεί κατευθύνθηκε στον Ινδικό Ωκεανό για να συμμετάσχει σε περιπολίες και συνοδείες νηοπομπών, διότι οι σύμμαχοι είχαν μεγάλες ελλείψεις σε θωρηκτά και καταδρομικά πλοία στο μέτωπο αυτό[4]. 

Τελικά το Αβέρωφ, αφού διέσχισε την διώρυγα του Σουέζ κατέπλευσε στην Βομβάη της Ινδίας στις 10 Σεπτεμβρίου 1941, όπου παρέμεινε για 12 μήνες. [5]

Στη Βομβάη το πλοίο δεξαμενίστηκε και από εκεί απέπλευσε στις 25 Σεπτεμβρίου κατευθυνόμενο πρώτα στον Περσικό Κόλπο, όπου παρέλαβε, κατασχεθέντα στο Ιράν, Γερμανικά Ατμόπλοια συνοδεύοντάς τα πίσω στη Βομβάη στην οποία επέστρεψε στις 4 Οκτωβρίου. Αργότερα, εντός του Δεκεμβρίου, έπλεε με κατεύθυνση την Σιγκαπούρη συνοδεύοντας νηοπομπή 5 πλοίων, την φύλαξη της οποίας παρέδωσε σε Βρετανικό Καταδρομικό Νότια της Κεϋλάνης. Στη συνέχεια συνόδευσε ένα Οπλιταγωγό στο Κολόμπο  όπου κατέπλευσε στις 25 Δεκεμβρίου και έπειτα επέστρεψε εκ νέου στη Βομβάη, αφού παρέλαβε άλλη νηοπομπή[6]. Τέλος, το πλοίο ανέλαβε μια αποστολή περιπολίας στον  Περσικό Κόλπο μεταξύ 9^ης και 15^ης Ιανουαρίου 1942.

Μετά από τις παραπάνω αποστολές, το πλοίο παρέμενε ακίνητο λόγω της κακής κατάστασης των μηχανών του και για όσο το πλοίο βρισκόταν σε κατάσταση ακινησίας λόγο επισκευών, αποφασίστηκε μέρος του πληρώματος να αξιοποιηθεί για την επάνδρωση των νέων Κορβετών και Αντιτορπιλικών που αναμενόταν να παραλάβει το Ναυτικό μας. Εν τέλει, το Αβέρωφ επέστρεψε στην Αίγυπτο, συγκεκριμένα στο Πορτ Σάιντ στις 23 Νοεμβρίου 1942[7].

Βιβλιογραφία

• Παναγιώτης Γέροντας, Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου, Επίτομη Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού 1821-1945, Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, Έκδοση του Περιοδικού «Ναυτική Επιθεώρηση».
• Νίκου Α. Σταθάκη Θ/Κ Γ. Αβέρωφ, Χρονικό του Θωρηκτού της νίκης, Έκδοση Πολεμικού Ναυτικού 1987.
• Τριμηνιαίο Περιοδικό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, «Ναυτική Επιθεώρηση», Τεύχος 576, Τόμος 171ος, Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2011.
• Πλοίαρχος Γεώργιος Π. Κρέμος & Richard Arnold – Baker, «Αβέρωφ. Το πλοίο που άλλαξε την πορεία της ιστορίας», Ναυτικό Μουσείο Χίου, Εκδόσεις Ακρίτας.
• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Νεότερος Ελληνισμός από 1913 ως 1941 (Β), τόμος 35.
• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Σύγχρονος Ελληνισμός από 1941 ως το Τέλος του Αιώνα, τόμος 36.

[1] Παναγιώτης Γέροντας, Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου, Επίτομη Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού 1821-1945, Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, Έκδοση του Περιοδικού «Ναυτική Επιθεώρηση», σ.482.

[2] Δρ. Ζήσης Φωτάκης, «Τεχνολογία, ναυτοσύνη και ιστορική συνέχεια :Η περίπτωση του θωρακισμένου καταδρομικού Γ. Αβέρωφ», Τριμηνιαίο Περιοδικό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, «Ναυτική Επιθεώρηση», Τεύχος 576, Τόμος 171ος, Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2011, σ.30.

[3] Αντιπλοιάρχου ε.α. Κ. Τσάλη, «Το καταδρομικό Γ. Αβέρωφ 1941-2», σ.4.

[4] Πλοίαρχος Γεώργιος Π. Κρέμος & Richard Arnold – Baker, «Αβέρωφ. Το πλοίο που άλλαξε την πορεία της ιστορίας», Ναυτικό Μουσείο Χίου, Εκδόσεις Ακρίτας, σ.68-69.

[5] Παναγιώτης Γέροντας, «Ιστορία του Θωρακισμένου Καταδρομικού Γεώργιος Αβέρωφ», Τριμηνιαίο Περιοδικό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, «Ναυτική Επιθεώρηση», Τεύχος 576, Τόμος 171ος, Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2011, σ.108-109.

[6] Παναγιώτης Γέροντας, Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου, Επίτομη Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού 1821-1945, Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, Έκδοση του Περιοδικού «Ναυτική Επιθεώρηση», σ.487.

[7] Παναγιώτης Γέροντας, «Ιστορία του Θωρακισμένου Καταδρομικού Γεώργιος Αβέρωφ», Τριμηνιαίο Περιοδικό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, «Ναυτική Επιθεώρηση», Τεύχος 576, Τόμος 171ος, Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2011, σ.109-110.