Η συμμετοχή του Πολεμικού μας Ναυτικού στον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο, ήταν εστιασμένη στην μεταφορά στρατευμάτων και την υποστήριξη των κινήσεων του πεζικού[1], όπως η κάλυψη που παρείχε το Γ. Αβέρωφ με τα κανόνια του στον Ελληνικό Στρατό, ο οποίος δεχόταν επίθεση από τους Βουλγάρους στο λιμάνι της Αμφίπολης[2]. Άξιοσημείωτο γεγονός είναι η απελευθέρωση της Καβάλας. Πιο συγκεκριμένα στις 26 Ιουνίου 1913 το «Γ. Αβέρωφ» μαζί με το Θωρηκτό «Ύδρα» και τα Αντιτορπιλικά «Λέων», «Λόγχη» και «Ασπίς» συμμετείχαν σε εικονική απόβαση με αποτέλεσμα την φυγή του Βουλγαρικού στρατού και την απελευθέρωση της πόλης από Ελληνικό ναυτικό άγημα[3].

Με το τέλος των  Βαλκανικών Πολέμων, για την  Ελλάδα ήρθε η απόλυτη δικαίωση των Εθνικών της πόθων. Τα εδαφικά της κέρδη ήταν πέρα από κάθε προσδοκία, περιοχές με πλούσια Ελληνική ιστορία και παρουσία ενσωματώθηκαν στον εθνικό κορμό. Πιο αναλυτικά, αν και δεν προστέθηκε η Βόρειος Ήπειρος όπως αναμενόταν, προστέθηκαν η Ήπειρος με τα Ιωάννινα,  η δυτική και κεντρική Μακεδονία με τις σημαντικές πόλεις Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Δράμα και Καβάλα. Τα νέα σύνορα διαμορφώθηκαν ανατολικά επί του ποταμού Νέστου. Όσον αφορά την νησιωτική χώρα προστέθηκαν η Κρήτη και όλα τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου πλην της Ίμβρου και Τενέδου που παρέμειναν υπό Τουρκική κατοχή καθώς και των Δωδεκανήσων, τα οποία κατείχαν οι Ιταλοί[4].

Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι οι μεγάλες επιτυχίες του Πολεμικού μας Ναυτικού οφείλονταν σε μεγάλο βαθμό στην διάθεση του κατάλληλου όπλου στα κατάλληλα χέρια. Κατεξοχήν παράδειγμα τέτοιου όπλου αποτελεί το Γ. Αβέρωφ το οποίο, όντας το πιο σύγχρονο πλοίο στην Ανατολική Μεσόγειο, έδωσε τη δυνατότητα στον Ναύαρχο Κουντουριώτη να πραγματοποιήσει τα τολμηρά επιχειρησιακά του σχέδια. Ο συνδυασμός των προαναφερθέντων με τον ηγετικό και αποφασιστικό χαρακτήρα του Κουντουριώτη, την άρτια επιτελική κατάρτιση του Αντιπλοιάρχου Σοφοκλή Δούσμανη, κυβερνήτη του Αβέρωφ και το ακμαίο ηθικό των Ελληνικών πληρωμάτων, υπήρξαν οι κύριοι παράγοντες που καθόρισαν το αποτέλεσμα των αναμετρήσεων. Δικαιώνεται έτσι το ρητό του Κουντουριώτη «Ουδέν έθνος δικαιούται να θαλασσοκρατεί, εφ’ όσον δεν θεωρεί τα πολεμικά πλοία προορισμένα να κινδυνεύουν»[5]. 

Βιβλιογραφία

• Αντιναύαρχος Ι. Παλούμπης Π.Ν., Βαλκανικοί Πόλεμοι – Ο Ναυτικός Αγώνας 1912-1913, Γ έκδοση Ναυτικόν Μουσείον της Ελλάδος, Πειραιάς 2012.
• Παναγιώτης Γέροντας, Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου, Επίτομη Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού 1821-1945, Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, Έκδοση του Περιοδικού «Ναυτική Επιθεώρηση».
• Νίκου Α. Σταθάκη Θ/Κ Γ. Αβέρωφ, Χρονικό του Θωρηκτού της νίκης, Έκδοση Πολεμικού Ναυτικού 1987.
• Ελένη Γαρδίκα – Κατσιαδάκη & Γιώργος Χαρωνίτης, Το Θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ» Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2002.
• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους «Νεώτερος Ελληνισμός από 1881 ως 1913 (Β) τομ.33, Εκδοτική Αθηνών.
• Ιάσωνας Χανδρινός, Πολεμική Ιστορία του Έθνους, «Ο Δεύτερος Βαλκανικός Πόλεμος 1912-1913», Τράπεζα Κύπρου.
• Τριμηνιαίο Περιοδικό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, «Ναυτική Επιθεώρηση», Τεύχος 576, Τόμος 171^ος, Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2011.

[1] Ελένη Γαρδίκα – Κατσιαδάκη & Γιώργος Χαρωνίτης, Το Θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ» Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2002, σ.68.

[2] Παναγιώτης Γέροντας, «Ιστορία του Θωρακισμένου Καταδρομικού Γεώργιος Αβέρωφ», Τριμηνιαίο Περιοδικό Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, «Ναυτική Επιθεώρηση», Τεύχος 576, Τόμος 171^ος, Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2011, σ.97.

[3] Παναγιώτης Γέροντας, Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου, Επίτομη Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού 1821-1945, Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, Έκδοση του Περιοδικού «Ναυτική Επιθεώρηση», σ.234.

[4] Αντιναύαρχος Ι. Παλούμπης Π.Ν., Βαλκανικοί Πόλεμοι – Ο Ναυτικός Αγώνας 1912-1913, Γ έκδοση Ναυτικόν Μουσείον της Ελλάδος, Πειραιάς 2012, σ.72.

[5] Ελένη Γαρδίκα – Κατσιαδάκη & Γιώργος Χαρωνίτης, Το Θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ» Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2002, σ.68.